Beschermingsopdracht Oekraïense ontheemden in Nederland

HOE TIJDELIJK IS TIJDELIJK?

De oorlog in Oekraïne gaat onverminderd door en de precaire situatie in Oekraïne is weer volop in het nieuws. Er is weinig zicht op een spoedige beëindiging van het conflict. 

De vorige rapportage van Clingendael van maart 2024 met de titel “Test uithoudingsvermogen op alle fronten” markeerde een periode van twee jaar tijdelijke bescherming van Oekraïense ontheemden in EU-lidstaten. Op 4 maart 2024 is de verlenging van de tijdelijke bescherming voor Oekraïense ontheemden in EU-lidstaten met nog een jaar ingegaan (op basis van een besluit van de Raad in oktober 2023).

In Nederland verblijven volgens de Kamerbrief Actuele Asielketen van 5 april 2024 bijna 114.000 ontheemden uit Oekraïne, die recht hebben op tijdelijke bescherming op basis van de richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) (peildatum 10 maart 2024).

Een aanzienlijke meerderheid van de Nederlanders steunt nog steeds de opvang van Oekraïense ontheemden. Er is sprake van verminderde steun vergeleken met het jaar van de grootschalige Russische invasie in Oekraïne (62% volgens de Flitspeiling in mei 2024, in vergelijking met 82% in maart 2022), maar de steun is – zeker tegen de achtergrond van het verhitte asieldebat in Nederland – relatief groot. 

De beschermingsopdracht ten aanzien van Oekraïense ontheemden vindt in mei 2024 nog steeds plaats in een context van grote onzekerheid. Dat betreft de situatie in Oekraïne en het juridisch kader voor de bescherming van ontheemden op de middellange termijn. In militair opzicht is het vooruitzicht dat de oorlog nog jaren kan duren. Het voortdurende hevige conflict en de mobilisatie in Oekraïne stelt mannen in de dienstplichtige leeftijd voor moeilijke keuzes. De uitdagingen voor de wederopbouw zijn groot.

Lees het rapport hier.